De Waddenrace, de niet-voor-watjes-race op de Waddenzee

De jaarlijkse Waddenrace vindt plaats in het eerste weekend van november op de Waddenzee. Gezien het gure weer is dit meteen een extra moeilijkheid tijdens deze zeilwedstrijd. De traditionele zeilschepen die kunnen en durven, moeten binnen 24 uur, vanuit Harlingen vier havens in de Waddenzee bereiken. Te weten: Den Oever, Texel, Terschelling, Vlieland en terug naar Harlingen.

Start van de Wadden race 2021, foto gemaakt door Arthur Smeets

Gegarandeerd wordt er gezeild tijdens de ijskoude nacht. Dus vaak zonder motor en zonder licht op het water. Het weer is meestal grillig, koud is het zeker en de wind is Hollands onbetrouwbaar. Deze wedstrijd wordt niet gevaren voor de lol. Deze wedstrijd scheidt de echte schippers van de lolbroeken. Volbreng deze barre tocht en het betekent wat voor de fanatieke zeilers onder ons. 

Het doel en de regels van de Waddenrace

Klinkt best heftig maar wat is dan precies het doel? Het doel is om zo snel mogelijk alle genoemde havens aan te doen en te maken dat je heelhuids terug komt in de haven van Harlingen, zij het [letterlijk] linksom of rechtsom.

Geen wedstrijd zonder regels, al zijn ze voor deze regatta redelijk simpel, des te moeilijker is de opdracht! Kort op een rijtje wat de belangrijkste regels zijn:

  • Zet in iedere haven een man overboord om z.s.m. een codewoord te vinden, er een selfie bij te maken en het codewoord door te bellen aan de wedstrijdleiding.
  • Doe de vier volgende havens aan: West-Terschelling, Oost-Vlieland, Oudeschild [Texel] en Den Oever, binnen 24 uur.
  • Houdt 4 uur rust, alhoewel dit niet verplicht is, worden deze 4 uur toch bij je eindtijd opgeteld.
  • Motorgebruik is verplicht bij het in- en uitvaren van havens.
  • Het Journaal; De wedstrijd leiding voorziet ieder schip van een journaal, waarin alle relevante passages van de wedstrijd vermeld worden. Bijvoorbeeld wanneer belangrijke boeien gepasseerd zijn, hoe laat havens zijn bereikt en andere bijzonderheden. Dit journaal moet na de wedstrijd samen met de foto’s van de codewoorden worden ingeleverd.

Wil je exact weten welke regels er zijn, dan kun je het wedstrijdreglement erop na slaan.

Wat is het programma van de Waddenrace

Deze wedstrijd gaat niet alleen over wie het snelste schip heeft. Het gaat over wie de Waddenzee en zijn eigen schip het beste kent. Wie dit gebied en zijn verraderlijke kanten op waarde weet te schatten én wie de beste tactiek in huis heeft, maakt een goede kans om te winnen. Wil je live op de hoogte gehouden worden van de positie van de deelnemende schepen en beelden zien van de verschillende zeilschepen? Check dan de facebook pagina van de Waddenrace.

Waddenrace 2021 op de Lauwerszee
Waddenrace 2021 aan boord van de Lauwerszee

Op vrijdag begint de Waddenrace voorbereiding

Op vrijdagavond is het palaver in het KNRM reddingshuis, in de haven van Harlingen. Hier worden de laatste nieuwtjes, weersvoorspellingen en regels nog eens doorgenomen met de schippers van deelnemende zeilschepen en de wedstrijdleiding. Alle deelnemers krijgen een journaal mee om in te vullen tijdens de race. Hier worden ook de voorspelde routes ingeleverd. Uiteraard hebben schippers en crew, de voor hun schip beste route geplot. Inleveren is op hoop van zege.

Op zaterdag begint de race over de Waddenzee

Vaak na een kort nachtje, begint op zaterdagochtend de wedstrijd om 08.00 uur. Alle schepen verlaten de haven en hijsen zo snel mogelijk de zeilen. Daarna waaiert het wedstrijd veld uit. Afhankelijk van hoe groot het schip is en hoeveel diepgang het heeft, gaat men op weg naar zijn eerst gekozen haven.

Crew tijdens een waddenrace
Foto credit: De Waddenrace

Zodra de eerste haven in zicht komt moeten de zeilen omlaag en gaat de motor aan. ‘De renner’ wordt zo snel mogelijk van boord gelaten waarna het sein ‘man overboord’ over het dek schalt. De renner sprint naar het havenkantoor, waar een codewoord hangt, maakt een selfie en rent terug. Vaak al bellend met de wedstrijdleiding.

In de tussentijd is het schip alweer klaar gemaakt voor vertrek en staat iedereen aan boord in de startblokken om de renner aan boord te halen, de haven te verlaten en in no-time de zeilen weer te hijsen.

Zo gaat men over de ruwe Waddenzee alle havens af. Afhankelijk van weer, wind en getij, is het al eens voorgekomen dat de winnaar binnen een paar uur, praktisch voor het donker terug was in Harlingen. Echter, komen de eerste schepen vaak kort na middernacht pas weer terug in de haven. Andere hebben langer nodig en de binnenkomst van de schepen duurt dan vaak ook tot in de late zondagochtend. 

Zondag ochtend is de Waddenrace voorbij

Zodra het schip binnen is gaat de schipper naar het kantoor van de KNRM en levert het journaal in samen met gemaakte foto’s. Er wordt nog even nagepraat over de race, met op de achtergrond de oproepen over de marifoon van schepen die nog onderweg zijn. Terug aan boord is het tijd voor een feestje. De zon zien opkomen is voor de meesten dan ook een feit of je nu als eerste of als laatste eindigt. Het enige verschil is de mate van nuchterheid.

De zon tijdens de Waddenrace
Foto aan boord van de Balder

Als alle deelnemers binnen zijn, worden de gegevens verzameld en ‘s avonds is de uitreiking in cafe de Lichtboei in Harlingen. Als iets doet denken aan een scene uit een piratenfilm dan is het hier wel. De meesten hebben nog zout in hun baard, verweerde gezichten van de kou, een twinkeling in hun ogen en iedereen zit vol verhalen. Met een glas bier in de hand wordt de overwinning gevierd. Want een overwinning is deze wedstrijd altijd. Of je nu gewonnen hebt of niet.

Welke taken zijn er op een zeilschip tijdens de Waddenrace

Dat dit geen pleziertochtje is op een willekeurig zeilschip, of een wedstrijdje voor gezapige watersport liefhebbers is wel duidelijk. Dus wat moet een crew doen, als een race niet over twee dagen verdeeld is zoals vele andere wedstrijden maar binnen 24 uur volbracht moet worden? Weinig tijd om te lanterfanten!

1. Twee schippers

Er moet altijd een tweede schipper aanwezig. Zij kunnen elkaar helpen, afwisselen en samen cruciale beslissingen nemen.

2. Deck crew

Op vrijdagavond worden de taken verdeeld. Afhankelijk van hoe groot het schip is [een of twee masten] worden er crews gemaakt en verdeeld over het schip. In een ideaal scenario, zijn er voor iedere taak twee mensen beschikbaar, zodat er afgewisseld kan worden.

3. De Renner

Degene die in iedere haven van boord springt en op zoek gaat naar het codewoord en de verplichte foto maakt. Idealiter iemand met een beetje conditie!

4. De navigatie

Aangezien een groot deel van de wedstrijd in het donker plaatsvindt is een ervaren iemand en een goed navigatieprogramma een must. Deze persoon vertelt de schipper wanneer de zeilen omlaag moeten voor de haven, welke koers er gevaren moet worden, wanneer er overstag gegaan moet worden etc. De schipper moet blind op deze persoon kunnen varen.

5. De kok

Niemand functioneert zonder eten in zijn maag en vergis je niet in deze taak. Door de woeste baren liggen de schepen schuin in het water en alles rammelt en beweegt. Het fornuis bevindt zich meer wel dan niet in een vreemde hoek van 30 graden, met schuivende pannen en rollende potten. De kok zorgt ervoor dat de crew aan boord niet verkleumd raakt, een goede bodem heeft en niks te kort komt. 

De schepen van Lotus sailing en de Waddenrace

Zeilschip De Lotus heeft de afgelopen jaren vaker meegedaan aan de Waddenrace. Gezien haar geringe diepgang is het een goede kandidaat voor deze helse zeilwedstrijd. In de afgelopen vijf jaar was de beste prestatie een tweede plek. Dit was in 2017 na een tocht van 17 uur. Een prestatie waar we bij Lotus sailing nog altijd trots op zijn!

Meedoen aan de Waddenrace

De Waddenrace is niet voor de faint hearted, dus denk je dat je dat wel aan kunt en dat je je nuttig kunt maken aan boord? Neem dan contact met ons op en wie weet zeil jij volgend jaar mee op een van de weinige schepen die aan deze wedstrijd deelnemen.